• Donald Trump heeft een flinke bezem door de top van het Pentagon gehaald, het Amerikaanse ministerie van Defensie.
  • Minister van Defensie Mark Esper werd maandag ontslagen. In zijn kielzog stapten enkele andere topfunctionarissen al dan niet gedwongen op. Zij werden vervangen door mensen die loyaal zijn aan Trump.
  • Critici spreken van ‘dictatoriale acties’ en stellen dat de nieuwe functionarissen niet of nauwelijks gekwalificeerd zijn voor hun toppositie.

Ruim een week na de presidentsverkiezingen is er een grote stoelendans gaande aan de top van het Pentagon, het Amerikaanse ministerie van Defensie. Topposities worden ingevuld door mensen die loyaal zijn aan president Donald Trump. Dat leidt tot grote zorgen, want het is onduidelijk waarom.

Trump ontsloeg maandag defensieminister Mark Esper. De dag erop stapten de stafchef van Esper en twee topfunctionarissen die toezicht houden op beleid en inlichtingen op.

Voormalig directeur Chris Miller van het National Counterterrorism Center verving Esper. De andere posities werden ingevuld door een voormalig commentator van Fox News en twee voormalige leden van de Nationale Veiligheidsraad die worden gezien als loyaal aan de president.

En er lijken meer hoge defensiemedewerkers op weg naar de uitgang met nog 69 dagen te gaan tot de regering-Biden het overneemt. Trump weigert al vijf dagen lang zijn nederlaag te erkennen en spreekt ongefundeerd van verkiezingsfraude.

'Dictatoriale acties'

Er wordt binnen het ministerie geschokt gereageerd op de stroom van vertrekkende mensen. Een ambtenaar van Defensie noemt de situatie tegenover CNN "verontrustend" en spreekt van "dictatoriale acties". Associated Press schreef dat "het ongemak binnen het Pentagon dinsdag goed te voelen was".

De Democratische voorzitter van het comité van het Huis van Afgevaardigden dat over het leger gaat, Adam Smith, sloeg dinsdagmiddag alarm en beschuldigde Trump van het zaaien van chaos en verdeeldheid na het verliezen van de verkiezingen. "Die chaos heeft nu ook het Pentagon bereikt", schreef hij.

"Ik ben regelmatig beschoten. Ik ben meerdere keren bijna gedood. Ik sla niet snel alarm en probeer rustig te blijven als ik onder druk sta. Maar ik ben nu gealarmeerd", zei de gepensioneerde viersterrengeneraal Barry McCaffrey woensdag tegen MSNBC.

"We zien ineens een hoop mensen op het ministerie die niet geschikt zijn om leiding te geven aan de 2,1 miljoen mannen en vrouwen van de gewapende strijdkrachten", voegde de generaal daaraan toe.

'Trump legt zijn acties niet uit'

Voormalig Pentagon-woordvoerder David Lapan die tientallen jaren werkte voor het leger zegt tegen Business Insider dat het vooral ook zorgelijk is, omdat we niet weten waarom dit gebeurt.

"We hebben een regering met weinig geloofwaardigheid, bijna nul. Het vertrouwen is zo laag dat mensen al snel het slechtste denken", stelt Lapan. "De regering legt niet uit waarom deze acties worden ondernomen. Het baart grote zorgen."

Als het alleen zou zijn gegaan om een afrekening met Esper vanwege de verzuurde relatie tussen hem en de president, had Trump simpelweg onderminister David Norquist kunnen bevorderen. Maar dat gebeurde niet. In plaats daarvan kwam er iemand van buitenaf en vertrokken andere topfunctionarissen.

"Daar is geen rationele verklaring voor", zegt Lapan. "Er zijn meerdere slechte scenario's mogelijk. We weten niet of een daarvan waarheid gaat worden, maar vanwege het ontbreken van een goede uitleg zijn mensen erg bezorgd."

'Nieuwe mensen niet of nauwelijks gekwalificeerd voor hun topfunctie'

Lapan merkt op dat de mensen die worden aangesteld niet of nauwelijks gekwalificeerd zijn voor hun positie, waardoor het militaire leiderschap wordt ondergraven. Sommige mensen zijn bang dat de nieuwe topfunctionarissen niet genoeg gewicht in de schaal kunnen leggen om opdrachten van een president te weigeren die zich steeds minder lijkt aan te trekken van democratische processen.

Hun gebrek aan ervaring verstoort mogelijk ook het transitieproces. Het team van 'president-elect' Joe Biden moet, als het eenmaal echt aan de gang kan, vertrouwen op mensen die pas een paar weken werkzaam zijn in hun functie.

Trump blijft de verkiezingsuitslag aanvechten met ongefundeerde beschuldigingen van fraude.

"Nogmaals, er zit nu een regering met een groot gebrek aan vertrouwen. Dus in zo'n omgeving gaan mensen twijfelen aan de motieven", zegt Lapan. "Mensen beginnen zich echt zorgen te maken over wat er kan gaan gebeuren."

Het probleem is dat de vervangingen aan de top van het Pentagon onzekerheid creëren voor het hele ministerie en leger, legt hij uit. Daarnaast brengt het de bondgenoten van de VS in verwarring en biedt het mogelijk zelfs kansen aan vijandelijke mogendheden.

"Al deze zaken zijn zeer schadelijk, niet alleen voor het ministerie van Defensie maar voor het hele land", zegt Lapan. "Daarom is er zoveel opwinding over. Het gaat om een groot potentieel gevaar."

Lees meer over de nasleep van de presidentsverkiezingen: